Η πατητή τσιμεντοκονία είναι ένα λιτό ομοιόμορφο χυτό δάπεδο που τελευταία τοποθετείται παντού. Όπου και αν κοιτάξεις η πατητή τσιμεντοκονία φιγουράρει σε όλα τα περιοδικά. Είναι μια σταρ της εποχής!
Φυσικά το υλικό δεν είναι καινούριο, είναι πολύ παλαιότερο για να μην πούμε αρχαίο. Οι ρωμαίοι και πολύ πιο πριν οι αρχαίοι έλληνες χρησιμοποιούσαν ένα είδος τσιμέντου βασισμένου σε ποζολανικά ορυκτά. Οι ποζολάνες, όπως η θηραϊκή γη, η ελαφρόπετρα και το κεραμάλευρο, έχουν υδραυλικές ιδιότητες και με την ανάμειξη τους σε μορφή σκόνης με ασβέστη και νερό δημιουργούν αυτό το είδος τσιμέντου, που οι αρχαίοι το ονόμαζαν δυαδικό. Και οι πιο πρόσφατοι πρόγονοί μας όμως στα νησιά και στα χωριά έστρωναν για δάπεδο χυτά υλικά που είχαν βάση τους το τσιμέντο, κυρίως για λόγους οικονομίας και ευκολίας. Στα χρόνια μας η τσιμεντοκονία με τη προσθήκη ρητινών χρησιμοποιείτο πολύ ως δάπεδο σε αποθήκες, βιομηχανίες και εργοστάσια, ως ένα υλικό ουδέτερο με καλές αντοχές στη φθορά, εξ’ ου και κάποιοι το ονομάζουν βιομηχανικό δάπεδο.
Σήμερα πάντως η πατητή τσιμεντοκονία δεν προτιμάται για την τιμή της (η τιμή ενός δαπέδου από πατητή τσιμεντοκονία μπορεί να συγκριθεί με αυτήν ενός πατώματος από καλό πλακάκι ή μάρμαρο) αλλά για την αισθητική της. Το χυτό αυτό υλικό αποτελεί ιδανικό φόντο για κάθε είδους διακόσμηση. Λόγω της ομοιομορφίας του λατρεύεται από τους υπέρμαχους του μινιμαλισμού, ενώ λόγω του παρελθόντος του, χρησιμοποιείται από τις «βαριές» κλασσικές διακοσμήσεις μέχρι και τις εξοχικές κατοικίες της υπαίθρου. Στα νησιά δε βρίσκει κατά κόρον εφαρμογή, μιας και προσεγγίζει πολύ την αισθητική των παραδοσιακών σπιτιών. Η δυνατότητα της να συνδυαστεί με άλλα υλικά, όπως πλακάκια, βότσαλα, γυαλί, ξύλα, ενσωματώνοντάς τα στην επιφάνειά της, δίνει στην τσιμεντοκονία ένα επιπλέον αισθητικό αβαντάζ.
Στην αγορά μπορείτε να βρείτε έτοιμο μείγμα από φυσικές ελληνικές ποζολάνες σε πολλά χρώματα, ένα υλικό απόλυτα οικολογικό, αλλά και παραλλαγές του με προσθήκη τσιμέντου ή ρητινών, ανάλογα με την εφαρμογή του μείγματος και τις επιθυμητές του ιδιότητες. Μπορεί κανείς να το κατασκευάσει και μόνος του, όμως θέλει πολύ προσοχή και εμπειρία στην ανάμειξη και την επίστρωση των υλικών.
Η πατητή τσιμεντοκονία δεν βρίσκει εφαρμογή μόνο σε δάπεδα, αλλά και σε τοίχους, πάγκους, γούρνες νεροχύτη και μπανιέρες και όπου αλλού μπορεί κανείς να φανταστεί, αφού απλώνεται σαν σοβάς. Ιδιαιτέρως προτιμάται σε κουζίνες και λουτρά, λόγω της τελικής στεγανοποιημένης επιφάνειάς της, ενώ για τον ίδιο λόγο βρίσκει εφαρμογές και σε εξωτερικούς χώρους. Είναι επίσης ιδανική για ανακατασκευές, καθώς εφαρμόζεται με καλή πρόσφυση πάνω από οποιοδήποτε δάπεδο (ξύλο, πλακάκι, μωσαϊκό, μάρμαρο) με ένα ειδικό υπόστρωμα, έχοντας ένα μικρό συνολικό πάχος πέντε περίπου χιλιοστών. Έχει πολύ καλές αντοχές στο χρόνο και τη φθορά, καθώς και αντιχαρακτικές ιδιότητες. Επειδή επιπροσθέτως σαν δάπεδο είναι ελαστικό και καθαρίζεται εύκολα, προτιμάται σε χώρους που κυκλοφορούν μικρά παιδιά. Τέλος έχει πολύ καλή συνεργασία με την ενδοδαπέδια θέρμανση.
Κατά την εφαρμογή της, η πατητή τσιμεντοκονία, πρέπει να επιστρωθεί καλά για να γίνει όσο το δυνατόν επίπεδη, ενώ είναι πάντα καλό είναι να αφήνουμε αρμούς συστολής-διαστολής, ώστε να απορροφούνται οι θερμοκρασιακές μεταβολές από τη μάζα του υλικού χωρίς να ρηγματώνεται η επιφάνειά του. Το καλό είναι πως οι αρμοί μπορούν να κοπούν όπου και όπως θέλει κανείς, εντασσόμενοι έτσι στο γενικό σχεδιασμό του χώρου. Η τελική της επιφάνεια περνιέται με ειδικό λούστρο για να αποκτήσει την αδιαβροχοποιητική της ικανότητα και να αποφεύγεται ο στιγματισμός της από λεκέδες. Το λούστρο αυτό θα της δώσει και την τελική της υφή, γυαλιστερή ή ματ. Το αδύνατο σημείο της πατητής τσιμεντοκονίας είναι ότι έχει την τάση να ξεφλουδίζει, καθώς είναι ένα χυτό υλικό. Για να αποφευχθεί αυτό, κατά την κατασκευή πάγκων, νιπτήρων κτλ, προτιμούνται οι στρογγυλεμένες γωνίες και αυτό είναι κάτι που σε τελική ανάλυση αφορά και την αισθητική του αποτελέσματος.
Για άλλους ψυχρή για άλλους μοντέρνα, η πατητή τσιμεντοκονία, βρίσκει πολλές εφαρμογές στο σύγχρονο σπίτι και ταιριάζει με τα περισσότερα στυλ διακόσμησης. Φαίνεται πως ως υλικό συγκεντρώνει πολλά πλεονεκτήματα συνδυαζόμενα με μια διαχρονική αισθητική. Βέβαια η «αντοχή» της στο χρόνο είναι που τελικά θα δείξει αν είναι μια παροδική μόδα ή αν αυτή τη φορά επέστρεψε από το παρελθόν για να μείνει για τα καλά.
Αννεζίνα Δαμπολιά
Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π.
