Η επερχόμενη υγρασία ή απλούστερα, η υγρασία που προέρχεται από το έδαφος, είναι ένα φαινόμενο το οποίο συναντάται σε πολλά ακίνητα ανά τον κόσμο αλλά και σε όλη την επικράτεια της Ελλάδος. Βασικές αιτίες της παρουσίας αυτού του φαινομένου αποτελούν τόσο η φυσική διαμόρφωση του εδάφους όπου έχει γίνει η δόμηση (κοντά σε θάλασσα, σε απότομη βουνοπλαγιά κτλ), όσο και το γεγονώς πως η δόμηση πραγματοποιήθηκε σε τόπους όπου η παρουσία του υδροφόρου ορίζοντα ήταν ναι μεν γνωστή, αλλά δεν έγιναν οι κατάλληλες προεργασίες για την αντιμετώπιση της, κατά την κατασκευή.
Οι ανερχόμενες υγρασίες εμφανίζονται ως ίχνος από χαμηλά (ή από κάποιο ύψος και πάνω) και φτάνουν μέχρι κάποια ορισμένη στάθμη. Αυτή η στάθμη μπορεί να αυξάνεται ή να μειώνεται ανάλογα με την εποχή. Κατά την δράση του φαινομένου έχουμε ίχνη υγρασίας στην τοιχοποιία. Ίχνη τα οποία έχουν απόχρωση κίτρινη ή που μπορεί να δημιουργούν άσπρα στίγματα («πάχνη»). Αυτά σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να προκαλέσουν φουσκώματα στους χρωματισμούς ή ακόμα και αποκολλήσεις στο επίχρισμα. Αρκετές φορές συνοδεύονται και από ήπια ή εντονότερη μυρωδιά μούχλας και υγρασίας.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην αντιμετώπιση τέτοιων περιπτώσεων είναι οι ίδιοι οι εργολάβοι. Οι εργολάβοι οι οποίοι λόγω ημιμάθειας (και πολλές φορές παντελούς έλλειψης γνώσεων) ή λόγω εσκεμμένης παραπλάνησης, προτείνουν εφαρμογές που είναι τελείως λάθος. Λάθος το οποίο έχει ως αποτέλεσμα το χάσιμο χρόνου, χρημάτων και εν τέλει τη μη επίλυση του προβλήματος. Προτείνουν λύσεις με χρώματα, με νέους απλούς σοβάδες, με επαλοιφόμενα που δεν ενδείκνυνται για τέτοιες περιπτώσεις ή το πλέον γνωστό στην ελληνική αγορά που είναι το μπάλωμα και η κάλυψη του προβλήματος (παραδείγματος χάρη η τοποθέτηση πέτρας ή κεραμικών πλακιδίων).
Οι εν λόγω εφαρμογές απαιτούν γνώση, εμπειρία (στην αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων) και φυσικά την αλήθεια από πλευράς εργολάβου για να ξέρει τι έχει να αντιμετωπίσει ο πελάτης. Τέτοιες περιπτώσεις επιπλέον επιβάλλουν την επί το έργο αυτοψία. Κατά την επί το έργο αυτοψία ιδανικό θα ήταν το φαινόμενο να είναι σε έξαρση. Έτσι θα μπορεί να προσδιοριστεί με σαφήνεια το ακριβές ύψος στο οποίο και ανέρχεται η υγρασία (σε διαφορετική περίπτωση λαμβάνονται υπόψη τα υφιστάμενα ίχνη). Πολύ μεγάλος είναι ο κίνδυνος το πρόβλημα να έχει υπερεκτιμηθεί ή να έχει υποτιμηθεί κατά την τιμολόγηση και όταν γίνει η αποξήλωση να πρέπει να αλλαχθεί ή να τροποποιηθεί ο τρόπος αντιμετώπισης.
Οι επιλογές εφαρμογών, για την καταπολέμηση των ανερχόμενων υγρασιών, είναι δύο ως επί το πλείστον. Δύο, με διάφορες παραλλαγές ανά περίπτωση. Η πρώτη λογική στοχεύει στην ολική στεγάνωση της επιφάνειας ενώ η δεύτερη αποσκοπεί στην διαπνοή της.
Κατά την πρώτη μέθοδο ανάλογα αν η επιφάνεια είναι από σκυρόδεμα, τούβλο ή πέτρα ακολουθείται μια διαδικασία δημιουργίας μιας πλήρως στεγανής επιφάνειας. Πάνω σε αυτή δεν πρόκειται να εμφανιστεί ξανά υγρασία. Η στεγανότητα οφείλεται στην σύνθεση των υλικών που χρησιμοποιούνται. Αυτά μπορεί να είναι υλικά επάλειψης τσιμεντοειδούς βάσης (κρυσταλλικής ανάπτυξης ή πολύ συγκεκριμένων ιδιοτήτων). Μπορεί όμως (στις περισσότερες περιπτώσεις) να είναι ένα ινοπλισμένο κονίαμα υψηλών αντοχών με πρόσμιξη προκαθορισμένων ποσοτήτων αδρανών και πρόσμικτων (ρητινών και κρυσταλλικών) ούτως ώστε να δημιουργηθεί στεγανό «επίχρισμα» με τις επιθυμητές ιδιότητες. Ή μπορεί να είναι συνδυασμός και των δύο τεχνικών. Σε τέτοιες τεχνικές επίλυσης απαιτείται η καθολικότητα κατά την εφαρμογή ειδικά αν το φαινόμενο είναι έντονο. Διότι δημιουργούμε ένα «φράγμα» στην υγρασία και στην κίνηση των υδάτων. «Φράγμα» που θα στείλει αλλού τα νερά. Κάτι το οποίο μπορεί να επιφέρει μη επιθυμητά αποτελέσματα (για παράδειγμα ίχνη αλάτων σε μωσαϊκά, αποχρωματισμός αρμών κακοτοποθετημένων πλακιδίων κα) ή και όχι. Μπορεί με την “θωράκιση” μιας επιφάνειας τα ύδατα να κατευθυνθούν προς άλλη πορεία μακριά από τον χώρο εφαρμογής. Για τον λόγω αυτό – και παρόλο που ακολουθούνται συγκεκριμένες κατασκευαστικές τεχνικές για την αποφυγή του πρώτου σεναρίου – είναι σαφώς καλύτερο να υπάρχει καθολικότητα (για την δημιουργία στεγανολεκάνης).
Στη δεύτερη μεθοδολογία επίλυσης τέτοιων προβλημάτων έχουμε την εφαρμογή υλικών διαπνοής. Κατά το συγκεκριμένο σύστημα ακολουθούνται κάποια βασικά στάδια. Στα στάδια αυτά γίνεται χρήση εξειδικευμένων υλικών, ειδικής σύστασης (κοκκομετρίας, σύνθεσης και δράσης) για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος. Έπιθυμητό αποτέλεσμα που είναι η μόνιμη φυσική διαπνοή της επιφάνειας. Επίσης κατά αυτή την εφαρμογή είναι δυνατό να επιλεχθεί το τελικό φινίρισμα της τοιχοποιίας. Στην πορεία ο ελαιοχρωματιστής θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός. Είναι απαιτητό στις επιφάνειες επισκευής να ικανοποιηθούν κάποια πολύ συγκεκριμένα δεδομένα εργασίας και χρήσης υλικών. Τα υλικά αυτά πρέπει να πληρούν κάποιες τεχνικές προδιαγραφές ούτως ώστε να μπορεί να καταστεί το σύστημα εφαρμογής λειτουργικό. Η τεχνολογία του διαπνέοντα σοβά εφαρμόζεται με απόλυτη επιτυχία σε χώρες του εξωτερικού (π.χ. στην Ιταλία) εδώ και πολλά έτη.
Συμπερασματικά η αντιμετώπιση του φαινομένου της ανερχόμενης υγρασίας απαιτεί τεχνογνωσία και πολύ προσεκτική εφαρμογή των υλικών. Η καλύτερη λύση είναι η πρόληψη κατά την κατασκευή. Αν όμως αυτή δεν έχει γίνει τότε πρέπει πολύ προσεκτικά και κατά περίπτωση, να επιλεχθεί η σωστή μεθοδολογία για τη μόνιμη επίλυση του προβλήματος
