Η ταράτσα των κτιρίων είναι εκείνο το τμήμα της οικοδομής που δέχεται τις μεγαλύτερες επιβαρύνσεις από τις θερμοκρασιακές μεταβολές του περιβάλλοντος, αφού είναι εξ’ ολοκλήρου εκτεθειμένη σε όλες τις καιρικές συνθήκες. Σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, οι θερμικές απώλειες σε μια κοινή συμβατική κατασκευή χωρίς θερμομόνωση ή ελλιπώς θερμομονωμένο δώμα μπορούν να φτάσουν και το 48% για του χώρους του τελευταίου ορόφου. Όπως γίνεται αντιληπτό η θερμομόνωση σε ταράτσες και δώματα μπορεί να συμβάλλει εμφανώς στην εξοικονόμηση ενέργειας σε μια κατασκευή, σε συνάρτηση μάλιστα, με την ανοδική πορεία της τιμής του πετρελαίου και της ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε γενικές γραμμές οι παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή ενός θερμομονωτικού υλικού λαμβάνοντας υπόψη την υπάρχουσα θερμομονωτική του επάρκεια (για παλαιό κτήριο) ή την ενεργειακή μελέτη (νέο κτήριο), είναι η κλιματική ζώνη (περιοχή) που βρίσκεται το κτήριο, η χρήση του και τα δομικά στοιχεία που αποτελείται. Η θερμομόνωση του δώματος θα πρέπει να γίνεται παράλληλα με την στεγανοποίηση του δώματος με κατάλληλες μεθόδους.
Η μόνωση της ταράτσας κατηγοριοποιείται σε δύο μεγάλες ομάδες, ανάλογα με τη θέση της στρώσης θερμομόνωσης σε σχέση με τη στεγανωτική στρώση: τη συμβατική μόνωση και την ανεστραμμένη μόνωση.
Συμβατική μόνωση
Στη συμβατική μόνωση η στρώση θερμομόνωσης τοποθετείται κάτω από την στεγανωτική στρώση. Ουσιαστικά στην συμβατική μόνωση στεγανοποιούμε την θερμομόνωση.
Σε αυτή την κατηγορία ακολουθούνται τα παρακάτω στάδια:
1) Προετοιμασία της επιφάνειας. Θα πρέπει να είναι καθαρή και να έχει ληφθεί μέριμνα για την τοποθέτηση βάσεων σε τυχόν ηλιακούς θερμοσίφωνες, κλιματιστικά μηχανήματα, στηρίγματα πέργκολας ή άλλου είδους μηχανολογικούς εξοπλισμούς.
2) Δημιουργία φράγματος υδρατμών. Το φράγμα υδρατμών δημιουργείται για να σταματήσει την διάχυση των υδρατμών από το εσωτερικό των χώρων του κάτω ορόφου προς την στρώση θερμομόνωσης, ώστε να αποτραπεί ο σχηματισμός υγρασίας εσωτερικής συμπύκνωσης. Είναι προαιρετικό και εφαρμόζεται κατά περίπτωση αναλόγως το υλικό θερμομόνωσης που έχει επιλεγεί.
3) Τοποθέτηση θερμομονωτικής στρώσης. Η θερμομονωτική στρώση τοποθετείται για να προφυλάξει τόσο τη φέρουσα πλάκα όσο και τους εσωτερικούς χώρους, από τις μεγάλες θερμοκρασιακές διακυμάνσεις του περιβάλλοντος. Στη συμβατική μόνωση έχουν εφαρμογή όλα τα θερμομονωτικά υλικά, αρκεί να παρουσιάζουν αντοχές σε συμπίεση. Το πάχος και το υλικό τους επιλέγεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του έργου.
4) Διάστρωση ελαφρομπετόν για τη δημιουργία ρύσεων. Πριν την διάστρωση ελέγχονται οι υπάρχουσες κλίσεις της κατασκευής. Στην συνέχεια, τοποθετούνται οδηγοί από νήμα, που ορίζουν τις κλίσεις που θα δημιουργηθούν με το ελαφρομπετόν.
5) Αποξήλωση σοβά. Μετά το στέγνωμα του ελαφρομπετόν, γίνεται περιμετρική αποξήλωση του σοβά σε ύψος 15cm, για τον εγκιβωτισμό των κάθετων απολήξεων της στεγανωτικής στρώσης. Αυτή η εργασία είναι σημαντική, καθώς επιδιώκεται η στεγάνωση να γίνεται στο σταθερό στηθαίο και όχι στο σοβά που μελλοντικά μπορεί να παρουσιάσει αποσαθρώσεις.
6) Τοπικές επισκευές. Προετοιμασία της επιφάνειας με τοπικές επιδιορθώσεις και επισκευές με επισκευαστικό υλικό, στα σημεία όπου υπάρχει σαθρό υπόστρωμα, καθώς και στα σημεία σύνδεσης των υδροροών με την κυρίως ταράτσα ή τον φέροντα οργανισμό αν αυτό κρίνεται απαραίτητο.
7) Στεγάνωση. Για τη στεγάνωση των συμβατικών δωμάτων, γίνεται κυρίως χρήση ασφαλτικών μεμβρανών (ελαστομερή, πλαστομερή, κτλ). Στο τέλος της εφαρμογής, ακολουθεί ενίσχυση της στεγανοποίησης με πρόσθετα κομμάτια σε όλα τα ευπαθή σημεία (γωνίες, εξαερισμούς, κεραίες κ.τ.λ)
8) Εξασφάλιση βατότητας δώματος. Εάν το δώμα δεν είναι βατό αλλά απλώς επισκέψιμο, τότε η διαστρωμάτωση μπορεί να τερματίσει στην στεγανωτική στρώση, η οποία έχει επικάλυψη ορυκτής ψηφίδας, για την αντηλιακή προστασία της μεμβράνης. Εάν όμως το δώμα πρέπει να είναι βατό, τότε πρέπει να προβλεφτεί η προστασία της στεγανωτικής στρώσης και εν συνεχεία να τοποθετηθούν πλάκες πεζοδρομίου, κεραμικά πλακίδια με τσιμεντοκονία κτλ.
Πλεονεκτήματα συμβατικής μόνωσης
1) Επειδή η στεγάνωση βρίσκεται πάνω από την θερμομόνωση, αποτρέπεται η ροή νερού στην θερμομονωτική στρώση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μεγιστοποίηση της απόδοσης θερμομόνωσης, αλλά και τη χρήση υλικών που είναι λιγότερο ανθεκτικά στην παρουσία υγρασίας.
2) Το νερό της βροχής δεν περνά κάτω από τη θερμομόνωση, επομένως δεν μεταφέρεται ψυχρή θερμότητα στην πλάκα και συνεπώς μέσα στο σπίτι και γι’ αυτό χρειάζεται μικρότερο πάχος θερμομονωτικού υλικού.
3) Στην περίπτωση του μη βατού δώματος, η στεγανωτική στρώση μπορεί να παραμείνει ως τελική επιφάνεια και αυτό το γεγονός διευκολύνει σε ενδεχόμενη στεγανωτική αστοχία, τον έλεγχο στεγανοποίησης.
Μειονεκτήματα συμβατικής μόνωσης
1) Η συμβατική μόνωση υλοποιείται σε οριζόντια και με μικρή κλίση δώματα.
2) Το γεγονός ότι η στεγανωτική στρώση εκτίθεται περισσότερο σε θερμικές μεταβολές, έχει ως αποτέλεσμα την ταχύτερη γήρανση της.
3) Επειδή οι στρώσεις που την απαρτίζουν είναι εκτεθειμένες στις θερμικές μεταβολές και χαρακτηρίζονται από διαφορετικές τιμές συντελεστή διαστολής, θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για την εξασφάλιση της ισορροπίας των θερμικών τάσεων που αναμένεται να αναπτυχθούν ανάμεσα στα στρώματα.
4) Εάν η συμβατική θερμομόνωση γίνει χειμώνα, χρειάζονται μερικές ημέρες χωρίς βροχή για να στεγνώσει η ελαφροβαρής τσιμεντοκονία. Μπορούμε ακόμη να την προστατεύσουμε από το ενδεχόμενο βροχής, εφαρμόζοντας ένα τσιμεντοειδές στεγανωτικό στην επιφάνειά της.
